Drinken mee...
Iedereen zal er van op de hoogte zijn dat drinken belangrijker is dan eten. Op een wandeltocht is het dan ook van het grootste belang om voldoende drinken mee te nemen.
Voor een dagtocht van 5 tot 8 uur nemen wij minimaal 2 liter drinken per persoon mee. En dat is in de zomer soms zeer krap. We proberen de routes dan zo te plannen dat we onderweg nog ergens kunnen aanvullen, maar dat is ook wel eens mislukt. Ook onze hond heeft tijdens een dergelijke wandeling veel water nodig en moet daarvan meedrinken als er onderweg geen plas, sloot of bergbeekje gevonden wordt.
Drinken is het best te vervoeren in een bidon of aluminium drinkfles, en soms kunnen rugzakken worden uitgerust met 'waterzakken'. Onze voorkeur gaat uit naar de aluminium flessen (Aluminium bidons). Deze flessen kunnen tegen een stootje en de inhoud blijft er redelijk lang koel in. Ze zijn ook gemakkelijk te reinigen, maar doe dit wel regelmatig met kokend water. Bij het rechtstreeks drinken uit de fles komen er bacteriën vanuit je mond in de fles terecht. Wij hebben na het foutief opbergen van de flessen later wel eens vreemde groeisels op de bodem aangetroffen. Dit gaat nog meer op als er iets anders dan water wordt meegenomen.
Er zijn ook speciale thermosflessen voor wandelaars verkrijgbaar. Met de betere thermosfles kan het water of de soep zeer lang heet blijven. Wie graag iets warms bij de lunch wil hebben, zeker in de koudere seizoenen, kan hier veel plezier van hebben. Natuurlijk werkt het ook andersom. Het kan drankjes goed koel houden. Let bij aanschaf wel op de inhoud. Vaak is de netto inhoud kleiner dan je zou vermoeden.
Welke drank...
Het lessen van dorst gaat het beste met water. Neem je liever sportdrank, ijsthee of vruchtensap mee, dan kan dat natuurlijk. Er is een ruime keuze aan goede dorstlessers. Druivensap, appelsap of een van de vele vruchtenmixen zijn prima. Sapjes met te veel (toegevoegde) suiker kun je beter thuis laten. Deze drankjes worden veel minder snel opgenomen in het lichaam en zijn daarom slechte dorstlessers.
Drankjes met kunstmatige zoetstoffen, vaak aanwezig in 'light'-producten, zijn nog minder geschikt bij een sportieve inspanning. Deze stoffen, waaronder de meest bekende zoetstof aspartaam, veroorzaken zelfs uitdroging. Het breekt mineralen af en veroorzaakt honger. Veel mensen ervaren bijwerkingen bij zoetstoffen van hoofdpijn tot hyperventilatie. Normaal al niet gezond, tijdens een zware wandeling kan ik het alleen maar afraden.
Ook koolzuur houdende dranken zijn niet geschikt voor een wandeling. Enerzijds het suikergehalte, wat nog hoger is dan bij de sapjes, anderzijds het vervoer. Het schudden van de koolzuurdrank in de fles zal er voor zorgen dat de fles vaak niet meer te openen is. En gaat deze wel open, dan is gelijk de helft van de drank verloren. Ook kan de koolzuur sterk uitzetten bij hoogteverschillen. Via het veiligheidsventiel van je fles zal de overdruk wel ontsnappen, maar daarbij jou voorzien van een plakkerig laagje suikerwater. Als je je suikerspiegel aan wilt vullen kun je beter druivensuiker meenemen.
Persoonlijk blijf ik het liefst bij twee liter water, maar de overige gezinsleden nemen een fles water en een fles sap, of water met siroop mee. De Oostenrijkse huisgemaakte Holundersaft siroop is daarbij absoluut favoriet als dorstlesser.
Bij de buitensportzaak is vaak ook geconcentreerde limonade poeder of siroop verkrijgbaar. De lichtgewicht zakjes kunnen makkelijk in de rugzak en ter plekke wordt het drankje naar keuze gemaakt. Zelfs sportdrankjes zijn al als poeder verkrijgbaar.
Heb je de mogelijkheid om onderweg het water te verwarmen of ben je in het bezit van de eerder beschreven thermosfles, dan is het met het warme water eenvoudig om thee of koffie (instand) te maken. Ook een pakje poedersoep weegt niets. Heerlijk bij koud weer en goed om het verloren zout aan te vullen.
Als algemene regel geldt dat je moet drinken voor je dorst krijgt. Anders ben je eigenlijk al te laat met drinken. Voor kinderen is dit lastiger om te bepalen, maar zeker ook van belang dat ze niet te veel vocht verliezen. Laat ze dus tijdig drinken. De wat grotere kinderen kunnen zelf een bidon meenemen in een rugzak. Vaak zijn ze er trots op zelf ook een dergelijke wandeluitrusting te hebben en is het een stimulans om graag te willen wandelen. Natuurlijk mag die tas niet te zwaar worden ingepakt.
Om de hond mee te kunnen laten drinken hebben wij een klein plastic diepvriesbakje bij ons waar we water uit de fles in kunnen schenken. Deze wordt ook tijdens de lange rit in de auto gebruikt om de hond van water te voorzien. Daarnaast zitten in iedere rugzak enkele plastic diepvrieszakjes. Mocht het bakje vergeten zijn dan maak ik van een plastic zakje een drinkbakje. Met kleine honden werkt het. (foto)
Van Arjen Dijkman ontvingen we de tip om voor grotere honden een schaal van Outwell aan te schaffen. Een grotere inklapbare schaal, mooi compact en verkrijgbaar bij de meeste campingwinkels.
Meer water
In Oostenrijk is het eenvoudig om de lege fles weer te vullen met heerlijk koud water uit een beek of bij een watervalletje. In berggebieden is water vaak van een uitstekende 'drinkwater'-kwaliteit. Er zijn veel plaatsen waar het water zelfs rechtstreeks uit een bergbron komt.
Een campinghouder in Reisach heeft een eigen bron waaruit de gehele camping van water wordt voorzien. Hij verteld graag dat dit water bewezen beter en schoner is dan uit het bekende Spa-flesje.
Dezelfde campinghouder gaf tijdens een nachtelijke tocht, waarbij hij als gids fungeerde, een demonstratie van de snel reinigende werking van het zuurstofrijke water. Indien bovenstrooms in de beek zou worden geplast door een mens of een koe, zou het na 20 meter al weer volledig drinkbaar zijn. Hij dronk inderdaad. Als je echt dorst hebt kan dat dus, maar als er 200 meter of meer tussen ligt voel ik me prettiger.
Kom je langs een plaats met drinkbaar water, vul dan de flessen altijd bij, of ververs het water helemaal om weer over fris koud water te beschikken. Je weet immers nooit wanneer er weer een gelegenheid komt.
De grote beken onder in de dalen zijn beter te mijden als drinkwatervoorziening. Ook in andere gebieden als de Ardennen of Duitsland is het minder zeker of het water drinkbaar is. Neem dan geen risico. In die gebieden kom je regelmatiger door de bewoonde wereld. Gewoon ergens aankloppen en vragen om een beetje water is vaak geen probleem.
Om helemaal op zeker te spelen kun je overwegen zuiveringstabletten bij de outdoorshop te halen. Daarmee is zelfs vies uitziend slootwater drinkbaar te maken. Wie in militaire dienst is geweest, heeft er al een ruime ervaring mee opgedaan.
Eten onderweg
Voor de lunch zijn belegde broodjes bijna vanzelfsprekend. Op weg naar de startplaats van de wandeling nog even langs de warme bakker, en voor een heerlijke lunch is gezorgd. Als beleg is kaas en zoetigheid zeer geschikt om de rest van de wandeldag goed door te komen. Ook pindakaas, (lever)worst en chocopasta leveren veel energie. Voorverpakte kaas en de vanuit de hotelwereld bekende kleine kuipjes jam of pakjes hagelslag zijn gemakkelijk in de rugzak mee te nemen. Als er dan ook nog een goed zakmes in de rugzak zit, wordt de lunch een gezellige picknick bij een beekje of waterval.
Toen wij eens geen broodjes meer konden krijgen, alleen nog een half witbrood, hebben we dat noodgedwongen meegenomen. Samen met een kuipje boter en twee soorten beleg. De ouderwetse hompen ambachtelijk gesneden brood vielen zo goed in de smaak bij onze toen nog kleine kinderen, dat hier uit een familietraditie is ontstaan. Lekker dik gesneden, dan ook nog dubbelklappen zodat het niet meer in de mondjes past.... Ze vonden het geweldig! Het extra gewicht van vooral het kuipje boter, nemen we maar voor lief.
Voor het snijden van de plakken bewijst de 'zaag' van het Zwitsers zakmes goede diensten. Zagen bleek eenvoudiger dan snijden in het verse brood. Deze maaltijd wordt nu vervoerd in een kleine koeltas, die in de rugzak past. (foto)
Zorg altijd voor voldoende plastic zakjes in je rugzak. Gemakkelijk om etenswaren in op te bergen zonder dat er ongelukjes gebeuren waarbij de rugzak ineens onder de jam zit. Maar ook om etensresten weer netjes mee te kunnen nemen tot aan de volgende afvalbak.
Als er na het eten nog een zware inspanning gelevert moet worden, is het beter om niet te zwaar te lunchen. Vaker stoppen voor nog een boterhammetje is dan beter. Na een flinke inspanning is het lichaam er niet klaar voor om gelijk een zware maaltijd te verteren. Als de omschakeling naar verteren bij een langere pauze wel is gemaakt, valt het vaak zwaar om de benen weer in beweging te krijgen.
Bij koude is het heerlijk als je een kop hete soep kunt maken. Je zult het water dan wel warm moeten kunnen krijgen, of warm water mee kunt nemen in een thermoskan. Bij de buitensportzaak zijn zelfs complete warme maaltijden te krijgen in poedervorm. Warm water erbij en klaar, maar toch vooral bedoelt voor meerdaagse tochten.
Tussendoortjes
Neem altijd meer voedsel mee dan je nodig denkt te hebben. De wandeling kan langer duren dan gedacht, verkeert lopen, het weer kan tegenzitten.... Wie dan nog wat te knabbelen heeft kan er veel beter tegen.
Een stuk fruit hebben we altijd standaard in de rugzak. Een appel of banaan is een lekker tussendoortje. Het vult goed en geeft wat extra energie om de tocht te kunnen volbrengen.
Als tussendoortje zijn ook mueslirepen, chocolade repen e.d. aan te bevelen tijdens een zware tocht. Snoep voor kinderen kan beter worden vervangen door een reep. Mars, Snickers, of repen met gedroogde vruchten, alles is prima. Dat geeft ze meer energie dan een zuurtje. Vaak vinden kinderen ook druivensuiker lekker. Druivensuiker geeft heel snel extra energie.
Wij hebben ook graag een koekje in de rugzak. Dan wel de zogenaamde 'hartkeks', maar ook soorten als Liga zijn een gezond hapje om mee te brengen.
Bij warm weer, als er veel wordt gezweet, denk dan ook aan voldoende zout. Zoute dropjes werken bijvoorbeeld prima. Ook al heb je nog geen honger, iets in de mond hebben om op te kauwen en wat smaak in de mond te hebben is dan lekker. Drop of een chocolde snoepje is dan een goede keus.
Ook de natuur zelf heeft heel veel voedzaams en lekkers te bieden. Een wilde aardbei die je in veel berggebieden tegen kan komen is heerlijk. Je moet er alleen zo veel van eten voor de maag gevuld raakt. Als snoepje voor de kinderen natuurlijk een tractatie. En het houd ze onderweg leuk bezig met het zoeken naar dat zoete maar gezonde snoepgoed.
De aarbei is niet zo moeilijk. Maar er is wel enige kennis nodig om de vele andere goede van de giftige planten te kunnen onderscheiden. Begin er niet aan als je niet zeker van je zaak bent. Wie meer over dit onderwerp wil weten kan zich onder andere informeren op deze pagina van www.hiking-site.nl. Er is ook een algemene pagina over voeding onderweg te vinden.
Als laatste hebben we nog een bakje hondenvoer en wat hondensnoepjes mee. Tijdens een lange tocht merken we dat onze hond zo veel energie verbruikt, dat zij al rond 16.00 echt wat wil eten. Voor grote honden zal dat minder geschikt zijn, maar in ons geval voldoen de dichtgesealde bakjes van de meer bekende merken hondevoer heel goed. Ze zijn goed afgesloten en kunnen dus prima in de rugzak worden vervoerd.
Note: De informatie op deze pagina bestaat vooral uit eigen ervaringen, na veel vallen en opstaan. Lezers die zelf goede tips hebben over drinken en eten bij dagtochten, zijn van harte uitgenodigd dit te mailen zodat het hier kan worden aangevuld. (Mail: info@superfamilie.nl)