Hagen am Teutoburgerwald - Borgberg - Grafentafel - Sudenfeld - Höneberg - Teutoburger Wald-See - Hohler Berg - Mittelberg - Am Borgberg - Hagen am Teutoburgerwald
De afstand van deze wandelroute is met een Curvimeter nagemeten op een gedetailleerde wandelkaart met schaal 1:25.000 tot 1:50.000.
Bij wandelroutes met een GPS-track is de afstand bepaald op basis van de GPS-log gegevens.
Alle gemeten afstanden zijn afgerond naar een halve kilometer.
Van deze rondwandeling is helaas nog geen Google Earth link beschikbaar.
Een Google map zal op een later moment alsnog worden toegevoegd
Van deze route is nog geen gps-track als download beschikbaar. Op een later moment zullen een .gpx en .kml in een zip-file worden toegevoegd.
Hebt jij deze route gelopen en wel een GPS-bestand beschikbaar, dan is deze zeer welkom als aanvulling op de site. (Email)
De weergegeven hoogtemeters (stijgen/dalen) zijn onderweg afgelezen op een hoogtemeter en achteraf nagerekend vanaf een gedetailleerde wandelkaart met schaal 1:25.000 tot 1:50.000. Hierbij zijn de verschillen opgeteld tussen alle 'laagste punten' van de route en de daarop volgende 'hoogste punten' op basis van de hoogtelijnen van de kaart.
Dit is geen erg nauwkeurige methode. In de praktijk kunnen de opgegeven hoogtemeters dan ook afwijken van de werkelijkheid.
Bij rondwandelingen voorzien van een GPS-track zijn de hoogtemeters afgelezen uit het GPS logbestand. Deze berekeningen zijn veel betrouwbaarder.
Alle aangegeven waarden zijn afgerond op 10 hoogtemeters. Bij lastiger na te rekenen situaties op 50 hoogtemeters.
Deze rondwandeling verloopt geheel vlak of bij deze route zijn de (mogelijke) hoogteverschillen zo gering dat deze niet relevant zijn voor de wandelaar.
Van deze omgeving is helaas nog geen goede wandel- of fietskaart verkrijgbaar.
star star_border star_border star_border star_border = zeer eenvoudige wandelroute
Korte tot middellange route over halfverharde of verharde wegen en paden zonder hoogtemeters van betekenis
star star star_border star_border star_border = eenvoudige wandelroute
Route over halfverharde of verharde paden met delen smalle goed begaanbare berg- of bospaadjes. Geen tot weinig hoogtemeters
star star star star_border star_border = middelzware wandelroute
Een langere tocht en/of veel hoogtemeters. Route kan smalle berg- of bospaadjes bevatten en natuurlijke hindernissen. (Trap/ladder/beek oversteek) Voor iedereen met redelijke conditie goed/veilig toegankelijk. Advies minimaal wandelschoen A/B of B
star star star star star_border = pittige wandelroute
Lange tocht en mogelijk veel hoogtemeters. Route kan 'avontuurlijke stukjes' en smalle, soms steile paden bevatten. In de bergen Trittsicherheit nodig en goede wandeluitrusting met B of B/C schoenen, wandelstokken en nooduitrusting. (Zie 'Uitrusting')
star star star star star = zware wandelroute
Lange tocht met veel hoogtemeters. Kan delen van een 'Steig' bevatten. Alleen voor geoefende wandelaars met Trittsicherheit en de juiste bergwandeluitrusting. Geen klimtouw of gordels nodig.
Deze kwalificatie toekenning berust op onze eigen ervaring. Voor meer gedetailleerde informatie over de begaanbaarheid en veiligheid van een route lees het uitgebreide routeverslag.
De benodigde tijd voor een rondwandeling kan zeer persoonlijk zijn. De weergegeven tijd zijn de werkelijk door ons gelopen uren, afgerond naar boven op een half uur. Wij lopen om te genieten en niet speciaal voor de conditie. We nemen onze pauzes, lopen harder wanneer het een stukje saai is, en langzamer wanneer de omgeving interessant is. De aangegeven looptijd zal dan ook meestal ruim haalbaar zijn.
Tip:
In het vlakke Nederland zal de af te leggen afstand tussen 3 en 5 Km per uur liggen. Bij een cultuur wandeling kan dit zelfs minder dan 3 Km zijn, bij een sportieve wandeling misschien wel meer dan 5 Km. Een goed gemiddelde om mee te rekenen is 4 kilometer per uur exclusief pauzes. Na meerdere wandelingen kan dit naar eigen ervaring worden bijgesteld.
Hou rekening met 10 minuten pauze per uur, zodat er voor een route van 16 Km 4,5 uur uitgetrokken moet worden. (16Km : 4 Km/u = 4 uur wandelen en 3 x 10min pauze). Bij langere (dag-) tochten ook een langere lunchpauze meenemen. (Een half uur als de broodjes in de rugzak worden meegenomen, een uur als er wordt geluncht bij een horeca gelegenheid onderweg).
(zie ook Routes plannen)
(Laatste melding route OK: november 2022 - Janny en Bert S. Ter Apel)
Onze rondwandeling bij Hagen Am Teutoburgerwald is een ontzettend mooie wandeltocht ten zuiden van het stadje door een natuurgebied met bergtoppen tot 219m hoog en schitterende rustige dalen. Het is een afwisselende wandeltocht door bossen en open velden, we lopen over een bergrug met leuke uitzichten en dan weer door onbeschrijflijk mooie dalen. Het wordt een dag met steeds weer nieuwe verrassingen.
De zwaarte van deze pittige rondwandeling in het Teutoburgerwald is niet zozeer de afstand, het zit in de hoogtemeters. Het gaat de hele dag op en neer, veelal geleidelijk, maar soms ook met stevige klimmetjes tot zelfs aan het einde van de tocht.
De ondergrond bestaat vooral uit onverharde boswegen en paden met vooral rond het dorpje Sudenfeld ook een gedeelte over asfalt. Alle paden zijn goed gemarkeerd en met deze beschrijving gemakkelijk te vinden.
Over deze rondwandeling hebben we de laatste 12 jaar heel veel positieve reacties mogen ontvangen, tot er in 2022 in de regio veel werkzaamheden in het bos plaats hebben gevonden waarna deze beschrijving niet meer voldoende duidelijk bleek. Deze versie is een herziene routebeschrijving waarin we ook gelijk de route zelf iets hebben aangepast om het voorheen langere gedeelte asfalt rond Sudenfeld te wijzigen. Daar hadden we al een beter alternatief voor gevonden en nu ook opgenomen in deze routebeschrijving.
De rondwandeling begint op de Wanderparkplatz 'An der Bergstrasse' aan de rand van Hagen am Teutoburgerwald, een klein uurtje rijden vanaf Oldenzaal. Vanuit onze woonplaats in het Groningse Ter Apel doen we er 10 minuten langer over om bij het startpunt te komen.
Aanrijden kan via de A30 naar Osnabrück en dan afslag 12 Laggenbeck of door naar afslag 17 Sutthausen. De laatste bevat meer kilometers maar dan hoeven we minder ver binnendoor te rijden.
Hou je van een leuk autoritje? Dan is afslag Laggenbeck sterk aan te bevelen. De route via Ledde, Leeden, en dan via de Schollbrucher Strasse over Sudenfeld naar Hagen Am T. Onze navigatie geeft op de heenweg standaard de Autobahn route aan en terug altijd automatisch via deze kortere route. Dat volgen wij op de terugreis meestal ook op, het is een prachtige route via 1 auto brede kronkelende asfaltweggetjes door een wonderschone omgeving.
Aanrijdend via afslag 17 op de A30 bij Sutthausen gaat het via Holzhauzen naar Hagen am T. Vanaf de hoofdweg in het centrum van Hagen houden we de weg L96 naar Bad Iburg aan en gaan net voor we Hagen verlaten rechtsaf de Bergstrasse in.
Het is een heel smal weggetje met al snel een kruising waarop we rechtdoor de Bergstrasse verder moeten volgen. (Daar zit een raar knikje in zodat je net niet echt letterlijk rechtdoor kan rijden). Bij de volgende splitsing ligt rechts de kleine wandelparkeerplaats 'Am der Bergstrasse' met daarbij een informatiebord.
Navigatie: Bergstrasse 12, 49170 Hagen Am Teutoburgerwald. (Als je navigatie huisnummer 12 niet kent, kies dan nummer 9 voor of 12 gelijk na de parkeerplaats).
De rugzakken zijn thuis al goed gevuld met een lunchpakket, snacks en natuurlijk voldoende water. Koud water, en heet water in de thermos om onderweg een soepje of kop koffie te kunnen maken. We trekken onze wandelschoenen aan, pakken de wandelstokken op, en zijn klaar voor een mooie wandeldag. Het is een mistige dag zodat de uitzichten tegen zullen vallen, maar een soms door de mist piepend zonnetje in combinatie met de herfstkleuren maken het toch een perfecte wandeldag.
Vanaf de parkeerplaats beginnen we aan de wandeling door er linksaf de licht omhoog lopende zandweg in te slaan, hier wordt met een blauw bordje de Terra route 'Borgberg Zuweg' (Aanlooproute Borgberg) aangegeven. Het pad stijgt en buigt licht naar rechts en al na enkele meters is er links een prachtig uitzicht over Hagen Am T. Dat wil zeggen, als die dichte mist er vandaag niet zou zijn.
Na 180m volgt een splitsing. Links gaat omlaag naar een woonhuis, wij slaan er rechtsaf om het graspad omhoog te volgen. Hogerop staat rechts een bankje voor wie nog even van het uitzicht wil genieten, daarna lopen we op een bosrand af. Het pad gaat dan rechts langs de bosrand om iets verderop bij een kruising in het bos uit te komen.
Hier gaat het linksaf het bos in en loopt dan gelijk op met de Terra Borgberg route waar we vandaag enkele stukjes van gaan volgen. (Eenmaal op deze route zijn de bordjes rood/paars in plaats van het blauw voor de aanlooproutes).
Het is maar een klein strookje bos en als we het bos uitkomen is er een volgende splitsing waarop we links aanhouden in de richting van een woning. Het wordt tot aan dit huis een stukje klinkerweg. Eenmaal voorbij het huis gaat het via een wandelpaadje rechtdoor weer het bos in.
In het bos zijn meerdere paden, daar blijven we rechtdoor omlaag gaan waarbij we de zijpaden en de Borgberg markeringen blijven negeren. Na een korte afdaling via een deels hol pad komen we het bos weer uit bij een asfaltweggetje.
Op het asfalt slaan we rechtsaf tot aan het knooppunt bij een vakwerkhuis met rechts in het bos een Wanderparkplatz. Hier gaan we rechtsaf en gelijk weer links, voor deze parkeerplaats langs waar het nog steeds asfalt is. Een stukje verderop gaat links weer een weg omlaag naar een woning en lopen wij rechtdoor het bos in waar het dan een halfverharde weg wordt.
Hier wordt het al erg mooi als het verderop een holle weg wordt en daarna voor een toerit van een woning naar links buigt en omlaag loopt. Op het laagste punt liggen links in het dalletje een aantal forellenvijvers en komen we bij een splitsing naar links met daarbij een handwijzer en een bankje.
Het gaat er rechtdoor, weer licht omhoog, waarna we al snel bij de volgende Y-splitsing aankomen. Nu gaan we voorlopig echt hoogtemeters maken door er rechtdoor omhoog te blijven lopen. Een duidelijk steiler stukje. Waar het weer iets vlakker wordt en we bij een bosrand uit lijken te komen houden we rechts om de berghelling heen aan. Het eerste pad scherp links kunnen we negeren waarna we gelijk na deze bocht weer een Y-splitsing zien bij een tuinafrastering links van het pad.
Op deze splitsing gaan we schuin rechts, verder de berghelling op en zijn we op weg naar de bergrug van de Borgberg. Eenmaal iets dieper in het mooie bos wordt het weer tamelijk steil. We blijven het brede pad aanhouden, tot we bijna boven zijn aangekomen en de bosweg naar links draait. Het vage pad rechts negerend houden we ook hier de Forstweg aan waarna we dan nog maar licht stijgend dieper het bos in gaan boven over de Borgberg.
Even later wordt het opener waar rechts van het pad een grote open ruimte ligt met links van de weg een bankje. Hier zijn we op het hoogste punt van 219m aangekomen. Rechts achter de open ruimte is het mogelijk nog een klein stukje het bos in te lopen, daar achter is een leuk uitzichtpunt te vinden.
Wij gaan er altijd graag even kijken, maar vandaag zien we toch geen hand voor de ogen en is dit niet zinvol. Het bankje past ons wel, we hadden onderweg al afgesproken daar te stoppen voor een koffiepauze en halen dan ook de thermos met heet water uit de rugzak samen met de koffie cachets en een broodje voor de eerste pauze.
Vanaf de top houden we de bosweg aan waarna het heel geleidelijk omlaag gaat door een hele mooie omgeving van afwisselende bossen. Eenmaal lager aangekomen is rechts tussen de bomen door een weiland te zien, dat is het teken dat we dadelijk bij een kruising boven op de bergrug komen. Even later zien we de kruising met daarbij een handwijzer en andere routebordjes.
We gaan linksaf richting de Duvensteine en zijn daarmee ook op de Ahornweg aangekomen, gemarkeerd met een wit Ahornblad op een zwarte achtergrond. Het gaat weer omlaag en dan langs een hoog hekwerk rechts om een hertenkamp.
Ook tegenover het hertenkamp staat weer een bankje en net voorbij de afrastering staat rechts zelfs een mooie ligbank met uitzicht over de daar gelegen kwekerij met erachter een schitterend dal. Dat dal kunnen we dadelijk vanaf de andere zijde nog beter bekijken.
We blijven rechtdoor afdalen, langs de mooie natuurstenen schuur en het huis in dezelfde stijl, daarna is er links ook een kwekerij en ligt er rechts een prachtig park met bijzondere beplanting. Het zou een klein Arboretum (?) kunnen zijn waar we vrij in kunnen lopen.
Een andere keer met heel slecht weer hebben we daar in het park een overdekt prieeltje gevonden waar we even droog een vroege lunchpauze hebben doorgebracht tussen de bijzondere begroeiing.
Gelijk voorbij het park rechts, waar ook een klein vakwerk gebouwtje staat, komen we bij de volgende splitsing. Hier slaan we rechtsaf naar waar de Grafentafel wordt aangegeven en lopen daarmee om het park heen. Links ligt er een mooi diep dal weten we, maar vandaag zien we er niets van.
Deze brede zandweg blijven we nu aanhouden langs de opslagplaatsen waarna het weer het bos in gaat en begint af te dalen.
Eenmaal in het bos daalt het verder en zijn er daarna rechts wat open stukken met een prachtig uitzicht in het dal. Nog lager aangekomen is recht vooruit een asfaltweggetje zichtbaar, daar moeten we niet zijn maar uitkijken naar waar de afrastering links eindigt en we een groen hek links van de weg zien. Rechts van de weg staat ook een handwijzer met gele bordjes een beetje verborgen tussen de bomen.
Direct na het groene hek gaat een bosweg naar links die we nu moeten hebben. Dit gaat dieper het bos in, eerst nog even iets dalend, en daarna tamelijk steil omhoog.
Als we de berghelling hebben beklommen en het weer vlakker wordt draait het pad naar rechts. Links tussen de bomen door is de bosrand zichtbaar met daar achter een glooiende akker. Het pad volgend komen we steeds dichter bij die bosrand, maar we blijven in het bos.
Pas als het pad nog op slechts enkele meters van de bosrand komt ligt er recht voor ons een diepe kloof. Daar gaan we in omlaag door het pad rechtdoor aan te houden en dan waar deze smaller wordt af te dalen.
Het nu smalle paadje draait naar links langs de berghelling en volgt kronkelend de loop van de kloof, al snel weer stijgend naar de beboste top recht voor ons.
Door omgevallen bomen in dit stukje bos zien we het paadje nog wel eens een andere loop krijgen of dat er hier soms meerdere paadjes ontstaan. Maar elke route omhoog door dit bosje is goed. Gelijk achter de bosrand ligt een breed karrenspoor dat ook achter de akker links langs gaat waar we op uit moeten komen. Elk van die paadjes omhoog komt daarop uit.
Eenmaal op het karrenspoor aan de bosrand met aan de overzijde een prachtig glooiend grasland gaan we rechtsaf.
Het is maar een kort eindje voor we weer bij een splitsing komen waarop we nog eens rechts gaan. Net voor deze splitsing kunnen we ook al schuin rechts door het bos de afkorting kiezen, maar vanaf de splitsing opent zich een bijzonder mooi landschap van groene berghellingen omrand door bossen wat van hieraf beter te bekijken is. Op deze plek hebben we al meerdere keren herten gespot.
Het zandpad naar rechts langs de bosrand gaat al snel weer het bos in waar we links tussen de bomen door een houten gebouwtje op een heuveltje zien staan. Daar gaan we niet het bos in, maar net ervoor weer linksaf. Rechts de bosrand, links het open grasland.
Iets verderop staat rechts in het bos een bankje. Deze kennen we en hebben er vaak op gelopen om hier te lunchen in de wetenschap dat we het volgende half uur geen geschikte plek meer zullen vinden. Vandaag zijn we nog wel iets aan de vroege kant voor een middagpauze, maar bezetten het bankje toch maar om een broodje te eten omdat het hier echt mooi is en de volgende gelegenheid pas in Sudenfeld zal zijn. (In Sudenfeld zouden we wel overdekt kunnen zitten, maar hoewel mistig, het is toch droog vandaag).
Verder trekkend voorbij het bankje gaat het opnieuw het bos in, schuin rechts omlaag via een smal wandelpaadje. Na enkele meters afdaling komen we bij een enorm rotsblok, dit is de Grafentafel. Het paadje gaat er rechts omheen waarna we verder afdalen door een kloof in een verrassend mooi bosgebied.
Tijdens de afdaling is er nog een vage splitsing met een paadje naar rechts die we negeren, en lopen verder omlaag tot het pad daarna naar links draait om een steil stukje berghelling heen. Voor ons zien we er al de asfaltweg waar we dadelijk op uit moeten komen.
Gelijk na de bocht naar links is er een Y-splitsing die je gemakkelijk kunt missen, daar gaat schuin rechts een heel smal paadje omlaag en die moeten we nu hebben.
Dit daalt stevig af tot we bij een vijver komen met ervoor een dam. Moeilijk zichtbaar in het dichte bos, maar hier moeten we naar de overzijde. Via de dam is vaak niet mogelijk, deze is sterk overwoekerd, maar er gaat wel een smal paadje onder deze dam langs dat aan de andere kant op een graspad uitkomt.
Daar gaan we rechtsaf, omhoog, en houden dit aan tot we voor de asfaltweg staan. Aan de overzijde van de weg is een bosweg zichtbaar met rechts ervan een groen draaihek, daar moeten we in. Maar om er te kunnen komen moeten we een diepe greppel door die ons van de weg scheidt en alleen maar overgestoken kan worden als deze droog staat.
Hier kunnen we het pad parallel aan het asfalt eerst naar links volgen om verderop alsnog over te steken, of dit uitlopen waarna het op een parkeerplaats uitkomt precies bij de splitsing van twee wegen. Vanaf daar moeten we dan een kort stukje terug langs de weg naar rechts om weer bij de bosweg te komen.
\
Weer in het bos is er na 90m een splitsing. De rechter tak is een karrenspoor de berghelling op, die moeten we negeren. We gaan links het vlak verlopende zandpad in en lopen een prachtig dalletje in. Al snel is er weer een splitsing met een pad links omhoog.
Onder natte omstandigheden kunnen we deze naar links nemen en bovenaan weer rechtsaf richting de bosrand lopen. Wij gaan er rechtdoor en dan links van een dennenbosje langs waarna het graspad omhoog gaat tot aan een splitsing bij de bosrand. Door hier linksaf te slaan lopen we verder omhoog tot aan de splitsing bij de bosrand waar we anders van links zouden zijn gekomen.
Nu gaat het rechtsaf, we houden de bosrand rechts en krijgen links een vrij uitzicht over een mooi dal. Het strookje bos rechts is slechts 50m waarna we gelijk weer rechtsaf slaan en daar de bosrand blijven volgen. Het karrenspoor gaat er rechtdoor omlaag naar de asfaltweg. Dit wordt een graslaan tussen het bos rechts en glooiende akkers links en het gaat licht omhoog.
Op het hoogste punt aangekomen is er een afslag naar rechts waar we aan voorbij lopen en rechtdoor stappen richting het dak van een woning achter de berghelling. Daar draait het pad naar rechts en dalen we af richting het huis en dan rechts achter de garage langs tot we voor de woning op een halfverhard karrenspoor uitkomen.
Het gaat rechtsaf, weer licht omhoog achter enkele huizen langs om daarna weer af te dalen tot we op een asfaltweggetje aankomen. Op het asfalt slaan we rechtsaf. We zijn dan aan de rand van Sudenfeld en volgen dit weggetje, de Zum Sundern, tussen soms fraaie vakwerkhuizen door naar het centrum van het dorpje.
De zijwegen negerend gaat het steeds rechtdoor en komen we langs een speeltuin links van de weg.
Hier staat ook een picknickbank en zelfs een schuilhut. Een prima alternatieve lunchplek voor als het eens regent, maar ook dadelijk in het centrum staat rechts om het hoekje een grote overdekte bushalte waar we bij zeer slecht weer al eens onderdak hebben gevonden voor de middagpauze.
Het asfaltweggetje komt uit op de klinkerweg Gretzmanns Esch in hartje Sudenfeld. We gaan links en zijn dan gelijk in het centrum aangekomen bij een driesprong. Nu gaan we rechtsaf de Sudenfelder Strasse in.
Deze weg gaan we 1Km lang volgen, hier zijn geen andere wandelpaden beschikbaar. Maar het is een rustige weg en de omgeving waar we doorheen stappen is ontzettend mooi, zowel naar links in het dal onder Sudenfeld als rechts waar prachtige berghellingen te zien zijn met overal stukjes bos.
We blijven het asfalt volgen tot we een grote hoeve bereiken met ervoor de bushalte Berelsman. Rechts gaat daar een zandweg langs een rechte bosrand omhoog, maar wij gaan gelijk na de bushalte linksaf. Recht op de hoeve Hof Lintker af. Eenmaal op de ommuurde binnenplaats gaat het wandelpad voor het grote vakwerk gebouw rechtsaf en volgen we de asfaltweg tussen het grote gebouw links en een hele mooie vakwerkwoning rechts door.
Achter het huis komen we opnieuw in een schitterend dal uit en steken we daar de Roter Bach over.
Op de splitsing gelijk na de beek gaat het linksaf de klinkerweg in die daarna naar rechts draait en we recht op een woning aflopen met daar achter de Höhneberg waar we straks omheen en deels overheen zullen gaan. Bij het huis aangekomen gaat het wandelpad over het erf tussen het woonhuis en de garage door.
Wij vinden het altijd een beetje vreemd om bij iemand door de tuin te moeten lopen, in Duitsland komen we dit echter veel vaker tegen. Hier is het normaal en geldt het recht van overpad. Dit is zelfs een officiële Terra Vita wandelroute zoals aan de Terra markering bordjes te zien is.
Achter het huis komen we bij de bosrand waar een graspad loopt. Hier slaan we linksaf en blijven daarmee de bosrand volgen. Licht bergop langs de berghelling van de Höhneberg.
Ergens gaat nog een pad rechts het bos in die we negeren, we blijven de bosrand aanhouden en aan hoogte winnen. Het uitzicht links naar Sudenfeld is er prachtig. Dan wordt het vlakker en lopen we rechtdoor het bos in en waar we na enkele meters bij een splitsing komen met een brede zandweg.
Het graspad schuin rechts negerend gaan we op de brede weg rechtsaf het bos in. Deze zandweg en deels halfverharde weg gaan we over 1,8km alsmaar rechtdoor aanhouden waarbij we alle zijwegen en paden blijven negeren. Na een eerste gedeelte door het bos is er links langere tijd een vrij uitzicht op een fraai dal, daarna maakt de weg een knikje naar rechts waarna het alleen nog bossen zijn waar we doorheen trekken.
Het pad verloopt tamelijk vlak, maar er zitten ook enkele hoogteverschillen in die de wandeling aantrekkelijk maken. De beboste berghellingen links en rechts van de weg zijn begroeit met een grote variatie aan bomen en struiken. Op deze herfstdag zien we dan ook een rijke scharkering aan herfstkleuren wat het bos extra aantrekkelijk maakt.
Als we links tussen de bomen door caravans zien staan zijn we ter hoogte van de enorme camping Teutoburger Waldsee aangekomen. Verderop staan de caravans en chalets zelfs tot aan het pad en is er een draaihek voor gasten van deze camping om aan de achterzijde het bos in te kunnen.
Dan gaat de weg weer flink stijgen en komen we op het hoogste punt weer bij een T-splitsing. We gaan linksaf en lopen daarmee om de camping heen.
Ter hoogte van een wit huis links in de bosrand gaat rechts een graslaan de berghelling op. Dit pad is afgesloten met een groen draaihek met daarop een verbodsbord gemonteerd.
Daar moeten we dadelijk omhoog, maar eerst lopen we nog enkele meters rechtdoor naar de Y-splitsing om er van achter de afrastering naar de Waldsee te kijken.
Wij hebben al eens een lang weekend op deze camping doorgebracht, toen stonden we aan de overzijde van deze mooie See. Er is een zandstrand en een grasstrand bij het water, maar vanaf hier is er helaas geen toegang. Wie toch het meer graag op wil zoeken moet de weg rechtdoor nog 200m aanhouden, daar gaat het linksaf de camping op met gelijk links weer een paadje naar het strand.
We zoeken de graslaan omhoog op en beginnen aan de klim omhoog, de Hohler Berg op. Volgens het routebord bij de splitsing is dat 300m. Het eerste graspad rechts kunnen we negeren, daarna komen we bij een splitsing van boswegen met aan de overzijde een overdekte picknickbank.
We zijn verrast deze mooie picknickbank hier te zien, bij onze laatste bezoeken stond hier alleen een bankje onder de bomen waar we altijd even een appeltje gingen zitten eten. Deze keer doen we dat ook, maar nu zelfs overdekt!
Op de splitsing gaan we rechtsaf waarna het geleidelijk omhoog gaat naar het hoogste punt van de Hohler Berg. Steeds door het dichte bos op deze bergrug.
Pas als we bij het hoogste punt zijn aangekomen is er rechts weer een mooi uitzicht, dit is gelijk ook een kruising van wandelpaden. Hier moeten we rechtdoor blijven gaan waarna het pad weer af gaat dalen. Een hele mooie afdaling door een prachtig stukje bos.
Rechts van het pad zien we nog een oude steengroeve, dan gaat het verder omlaag tot we uiteindelijk in het dal uitkomen en het bos verlaten. We blijven rechtdoor stappen naar de asfaltweg met links uitzicht naar Natrup-Hagen Gellenbeck.
Hier gaan we de asfaltweg een stukje naar rechts volgen met rechts van ons weer fraaie vakwerkpanden in een parkachtige omgeving. In de volgende bocht naar rechts lopen we langs een woning en paardenstal links van de weg. Gelijk na de paardenstal gaat een smal paadje linksaf waar we in moeten.
Het graspaadje houden we aan naar een bosrand waar we aan langs lopen. Daar gaat ook een pad rechts dieper het bos in, maar wij stappen rechtdoor waarna we weer in een open graslandschap komen. Het pad gaat dan licht omhoog en met een boog op een enorme ommuurde hoeve af.
Terwijl we langs deze fraaie hoeve lopen zien we dat het niet meer als boerderij in gebruik is, het lijkt nu een verzamelgebouw voor kleine bedrijfjes te zijn. Aan de voorzijde komen we weer op asfalt en gaan er rechtsaf.
Voorbij de ingang tot de hoeve ligt rechts een parkje, vanaf de lente tot na de zomer is het daar een zee van rododendrons in allerlei kleuren. Een prachtig stukje.
We blijven de weg rechtdoor aanhouden als het na enkele meters een zandweg wordt. Er is nog een afslag links naar een woning, ook daar houden we rechtdoor aan en gaan weer het bos in tot we achter een huis links bij een splitsing aan de bosrand staan.
Hier gaan we enkele meters naar links om daarna het pad rechts te kiezen. We moeten om een groen afsluithek heen, daar wordt het een smal wandelpad de berghelling op. Het gaat eerst nog geleidelijk omhoog, dan is er rechts een enorme steile rotswand te zien bij een oude steengroeve, waarna het pad iets naar links draait en een hol pad wordt. Daar gaat het veel steiler omhoog, een pittig klimmetje naar de Mittelberg.
Eenmaal op hoogte wordt het vlakker en moeten we het pad met een bocht naar rechts aanhouden tot we even later weer op een brede halfverharde bosweg staan. We slaan linksaf, nog even vlak lopend, en daarna geleidelijk dalend door het bos.
Deze bosweg houden we aan en negeren het pad verderop links omlaag, waarna we in een lange bocht naar rechts een bankje passeren. Even later opent het bos zich en krijgen we weer een schitterend uitzicht voor ons en even later ook naar links richting de opvallende steilte van de Borgberg.
Nadat we een bomenkwekerij zijn gepasseerd komen we bij een T-splitsing aan met voor onze voeten een prachtig dal. (Voorheen stond hier altijd een handwijzer bij de splitsing, die is nu echter verdwenen). Hier slaan we linksaf en beginnen aan een afdaling tot onder in het dal. Het zandpad wordt al snel een holle bosweg met links een greppel waar soms water stroomt maar vandaag niet. We blijven rechtdoor afdalen tot we bij een splitsing komen met een asfaltweggetje.
We stappen over op het asfalt, rechtdoor naar de voor ons liggende hoofdweg Holperdorper Strasse. Deze weg moeten we recht oversteken om daar een woonwijk in te lopen, dat is de Im Drehenbrook. Hier tussen de woningen door is niet het leukste deel van de route, maar het is slechts een kort stukje.
Het gaat op de volgende kruising weer rechtdoor en dan gaat de weg naar rechts en verlaten we de woonwijk al weer waar alleen rechts nog enkele huizen staan.
Een stukje verderop komen we bij een splitsing. Nu gaat het rechtsaf en gelijk weer linksaf de Am Borgberg in. Het blijft nog even asfalt maar de omgeving wordt met elke stap weer fraaier met rechts de berghellingen van de Borgberg en links een vrij uitzicht richting Hagen.
Na een klein eindje lopen ligt links een enorm groot complex, dit is een paardensport centrum. Hier moeten we aan langs blijven lopen, dan de weg naar rechts negeren, tot we voorbij het paardencentrum recht tegen een woning aan lijken te lopen. Rechts voor het huis ligt de Wanderparkplatz Zum Breiten Stein.
De asfaltweg gaat voor het huis naar links, wij gaan er schuin rechts langs het huis een wandelpad in waar weer handwijzers bij staan. De Breiter Stein wordt erop aangegeven, nog 200 meter lopen, en dit is ook weer de Ahornweg.
Het pad gaat achter de woning het bos in waar we dan de brede bosweg met de bocht mee naar rechts aanhouden de berghelling van de Borgberg op. Eenmaal in het bos zien we links twee bankjes staan met daarbij een informatiebord over de Breiter Stein. Deze platte rotsblok achter de bankjes is niet echt bijzonder, de geschiedenis ervan zoals op het informatiepaneel beschreven is wel.
Voorbij het natuurmonument buigt de bosweg naar links en lopen we dieper het bos in langs de berghelling. We blijven op dit pad en volgen de Ahornweg markeringen alsmaar rechtdoor tot we bij een splitsing komen met routebordjes waar de Ahornweg linksaf wordt aangegeven.
Ook hier blijven we de Ahornweg aanhouden en gaan dus linksaf. Het gaat al snel de berghelling afdalen waarna we het bos uitkomen bij een splitsing met een zandweg.
Het gaat linksaf langs de woning en het groene afsluithek naar een asfaltweggetje. Deze weg gaan we rechtdoor volgen, maar niet verder dan tot aan de bosrand verderop waar de weg naar links verder gaat.
Daar in de bocht gaat een smal paadje tamelijk steil omlaag het bos in die we nu moeten hebben en al snel weer op asfalt staan op een weg achter woningen langs.
Hier verlaten we de Ahornweg door er rechtsaf te slaan en deze weg aan te houden waar deze bij het laatste huis verder gaat als zandweg. Bij een boerderij aangekomen gaat het rechtdoor, rechts om het gebouw heen, en wordt het een graslaan langs een mooie berghelling. Het gaat weer licht omhoog en draait met een grote boog naar rechts.
Als we vlak bij het huis voor ons uit zijn kunnen we links onder ons de parkeerplaats zien liggen waar de auto op ons wacht. We moeten dan nog een klein stukje verder tot waar het pad afdaalt naar de asfaltweg waarop we dan links omlaag de laatste meters terug lopen tot aan de Wanderparkplatz.
arrow_backVorige route arrow_backTerug route overzicht arrow_forwardVolgende route
De routes zijn zo nauwkeurig mogelijk opgetekend. Ik ben niet verantwoordelijk voor wijzigingen ter plaatse en/of (type-)fouten in de omschrijvingen. NEEM ALTIJD EEN GOEDE WANDELKAART MEE! En mail ons als je onjuistheden tegenkomt.